GouwGoed brengt erfgoed op kindermaat

Zes creatieve erfgoedbemiddelaars (CEB) hebben in samenwerking met Erfgoed Haspengouw en kunstvereniging w what* een leerrijke, speelse en originele tool bedacht en uitgewerkt voor de kinderen uit het basisonderwijs . Ze gaven het nieuwe initiatief, dat twee jaar loopt, een niet-alledaagse naam: GouwGoed. Wat een samentrekking is van Haspengouw en Erfgoed! Het is de bedoeling om de kinderen en jongeren warm te maken voor en te betrekken bij erfgoed. Ze trekken naar de scholen en brengen daar erfgoed op maat van de verschillende leerjaren in de lagere en kleuterschool. Concreet gieten de bemiddelaars erfgoed in workshops. Hierbij gaat het niet enkel over weetjes die aan kinderen en jongeren worden overgedragen. Ze worden ook gestimuleerd om al doende te ontdekken: leren kijken en fantaseren is de boodschap!

 

Van appel tot stilte

Elk van de zes vrijwilligers koos een persoonlijk erfgoedthema: appel door Hilde, stilte met Marleen (speels), broekzakerfgoed door Marcel, landbouw met Mark, meten door Jos en fiets(erf)goed met Guy Plevoets. Hij gaf onlangs voor leerlingen van basisschool Viool uit Eksel een workshop fietsgoed die plaatsvond in jeugdherberg Het Klokhuis in Gors-Op-Leeuw. Guy heeft een speciale band met de fiets. Meer nog, hij is bezeten door “de fiets”. Bijna 45 jaar geleden werd hij het slachtoffer van een auto-ongeval met knieproblemen en een revalidatie op de fiets tot gevolg. Zo ontdekte hij het plezier van het fietsen in de fruitstreek. Vanaf 1980 was Guy aan de slag bij het provinciebestuur van Limburg. Daar werkte hij onder andere experimentele projecten uit voor werkloze jongeren. Vanuit zijn fietsliefde voor Haspengouw startte hij in Sint-Truiden en Tongeren met de eerste “experimentele” fietswerkplaats in Limburg. Hetgeen gebeurde in samenwerking met Streekontwikkeling Zuid-Limburg.

 

Met fietsonderdelen

In fiets(erf)goed laat Guy Plevoets in een kort gesprek de kinderen vertellen wat ze graag uit het huis van hun oma of opa zouden erven. Zijn de fiets en het fietsen ook erfgoed? “Aan de hand van prenten laat ik hen vervolgens de geschiedenis van de velo ontdekken”, licht hij toe. “In groepjes van drie tot vier kinderen leggen ze de prenten in de juiste volgorde, van de houten loopfiets tot de e-bike vandaag. Goed kijkend naar de prenten zoeken de kinderen uit waar de fiets gedemonstreerd of getoond werd: in een stadspark, een fotostudio, op het platteland of op een fietsbeurs.” Ondertussen werd de nieuwsgierigheid van de kinderen gewekt door een sierdeken dat over een tafel op de koer van Het Klokhuis lag. Wanneer de kinderen het tafelkleed weghaalden, keken ze naar een volledig uit elkaar gehaalde fiets: een zadel, een wiel, een pedaal, verschillende tandwielen, het versnellingsapparaat en nog andere fietsonderdelen. Ze mochten elk één onderdeel uitkiezen en vragen stellen, weet Guy te vertellen. Met de gekozen onderdelen kregen de kids opdrachten. Zoals? Maak een fantasierijke maar gekke fiets en steek nadien een fiets in elkaar die goed gelijkt op een echte tweewieler. Van hun creaties werd telkens een foto genomen. Bij het samenstellen van de fietsen kreeg elk onderdeel een nieuwe functie: een velg als een stuur of een zadel, een reuze lamp, een fietskader! Verder was er nog tijd over om met fietsstukken te spelen. Zo ontdekten ze hoe hun grootouders vroeger met fietsonderdelen speelden: met een velg hoepelen, hinkelen of reep lopen of muziek maken.  Na afloop waren de kinderen in hun nopjes. Hun pretogen spraken boeldelen.

 

Leerrijk

De kinderen werden ook snel mee in het verhaal getrokken. Een van hen was Eline (10) die onder de indruk was van fietsgoed. “Ik heb veel over de fiets geleerd, ook over dingen waar ik weinig of niets van afwist”, getuigt ze. “Zo had ik geen weet van fietsplaten die van kleur verschillen en per kleur een andere betekenis hebben. Verder vond ik het plezant om met fietsonderdelen dingen te maken. Als ik straks thuiskom, ga ik oma en opa vragen of en met welke fiets ze vroeger reden en waarvoor ze hem gebruikten.”

 

Verwonderen

“Met GouwGoed willen we kinderen en jongeren vertrouwd maken met erfgoed”, verduidelijkt Guy Plevoets. “We leren hen goesting te krijgen in erfgoed. Het gaat om de verwondering, het stimuleren van hun fantasie en creativiteit. We stellen vast dat de kinderen voor de aanpak gewonnen zijn. Ze doen goed mee in de workshops. Zo kwam na afloop van de workshop een kind naar me toe. Het meisje fietst niet graag maar vertrouwde me achteraf toe hoe fijn ze de workshop vond”, besluit hij. De basisscholen kunnen kiezen voor één specifiek atelier of een combinatie van meerdere workshops. Ze moeten wel een workshop (s) reserveren, liefst een maand op voorhand. Meer info over GouwGoed op deze website.

 

Xavier