Erfgoedkrant

In 2025 herdenken we de brand die 50 jaar geleden de Truienaars schokte. Vanaf de lente zal de vzw Abdij, Stad en Regio in samenwerking met de Stad Sint-Truiden en Herita een aantal opstellingen presenteren, in het straatbeeld en in de abdij, met foto’s en verhalen van die fatale dag. Wat de abdijtoren door de eeuwen heen heeft meegemaakt, wordt op 1 mei gepresenteerd in een aantal ‘torenvertellingen’. Voor het volledige programma en de herdenking op 9 december 2025 kan je terecht op www.abdijstadenregio.be, www. erfgoedlabtrudo.be, de toeristische dienst Sint-Truiden en hun socialemediakanalen. De Trudoabdij vindt haar oorsprong in de 7e eeuw. De gemeenschap die de H. Trudo hier stichtte, groeide uit tot een van de machtigste middeleeuwse abdijen in onze streken en lag aan de basis van de stad Sint-Truiden. Door de eeuwen heen kende de abdij heel wat rampen en werd ze meer dan eens geteisterd door verwoestende branden, maar de brand van 9 december 1975 staat nog steeds in het geheugen van heel wat Truienaren gegrift. Op de ochtend van 9 december 1975 brak rond 9 uur brand uit in een van de slaapzalen van het internaat dat in de abdijgebouwen was gevestigd. De vlammen verspreidden zich razendsnel door het complex, mede door de houten structuren en de afwezigheid van een effectief brandbeveiligingssysteem. Binnen enkele uren stonden grote delen van de abdij in lichterlaaie. Rond 11.30 uur stortte de iconische abdijtoren in, wat het dramatische hoogtepunt van de ramp markeerde. Ondanks de omvang van de brand vielen er geen slachtoffers. Dat mag als een wonder beschouwd worden, gezien het feit dat er op dat moment ongeveer 200 leerlingen in het internaat aanwezig waren en er geen evacuatieplan voorzien was. Het was improviseren maar gelukkig geraakte iedereen op tijd uit het gebouw. De impact van de brand op de lokale gemeenschap was enorm. Oud-internen herinneren zich de chaos en paniek van die dag levendig. De brandweer had de grootste moeite om de steeds groter wordende vuurhaard onder controle te krijgen. Het korps van Sint-Truiden kreeg onder meer versterking van de korpsen van Tongeren, Hasselt en Luik, en ook de civiele bescherming en het leger kwamen helpen. Er werden helikopters ingezet die af en aan vlogen om de uitslaande brand te proberen blussen. Rond 10.40 uur gebeurde waarvoor gevreesd werd. De vlammen verspreidden zich naar het dak van de aanpalende seminariekerk en de spits van de abdijtoren. Voor de ogen van de mensenmassa die op de markt toestroomde, stortte om 11.35 uur de door vlammen verteerde torenspits in elkaar. Het seminarie-internaat, de seminariekerk met abdijtoren, en het klooster van de zusters waren volledig in puin gelegd. De exacte oorzaak van de brand is nooit met zekerheid vastgesteld. Na de brand werd het internaat vrij snel weer opgebouwd. De kerk werd als verloren beschouwd en de mogelijke heropbouw van de torenspits bleef jarenlang een discussiepunt in de stad. Sint-Truiden was de ‘drietorens-stad’ en het verlies van de derde spits blijft nazinderen tot vandaag. Alle ‘herbouw die toren’-acties ten spijt, bleef de toren achter zonder spits. De abdijtoren werd geconsolideerd en 20 jaar geleden voorzien van een uitkijkplatform dat een panoramisch uitzicht over de stad biedt. De toren is toegankelijk voor bezoekers en intussen een van de meer populaire toeristische attracties van de stad. De brand van 1975 blijft een belangrijk onderdeel van het collectieve geheugen van Sint-Truiden. Deze ramp heeft niet alleen het stadsbeeld blijvend veranderd, maar ook een diepgaande impact gehad op de gemeenschap. De recente oproep van de SINT-TRUIDEN vzw Abdij, Stad en Regio naar getuigenissen van de brand van 1975 leverde heel wat reacties op. De Truienaars zijn deze ramp allerminst vergeten. De foto’s en verhalen zijn intussen gekend maar getuigen vertellen hun persoonlijk verhaal. Ze spreken over de enorme hitte die tot ver te voelen was. De ramen van de meisjesschool aan de overkant waren bloedheet. Wie erbij was, herinnert zich de indringende geur en de verbijstering die ze voelden op het moment dat de abdijspits instortte. De rook die opsteeg van de brandende toren was tot in de deelgemeenten te zien. 8 ERFGOEDKRANT HASPENGOUW I APRIL 2025 De brand in de abdij op 9 december 1975 NATALIE CLEEREN

RkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=